Motywy podejmowania pracy i jej znaczenie w życiu kobiet

Najbardziej cenioną przez społeczeństwo rolą kobiety, jest ta przypisana jej przez biologię i tradycję. Chodzi oczywiście o rolę matki i rolę żony. Jednak dla samej kobiety ważne jest dziś realizowanie się nie tylko w sferze rodzinnej, ale i w zawodowej. Dąży ona do tzw. ideału współczesnej kobiety, która potrafi pogodzić życie rodzinne z zawodowym, będąc przy tym idealną matką, żoną i pracownicą zawodową. Aby temu sprostać pracuje w domu i poza nim, co określane jest często pracą na dwa etaty. W czym tkwi przyczyna takiego postępowania kobiet? Dlaczego podejmują one pracę zawodową, której konsekwencją jest chociażby mniejsza ilość czasu wolnego spędzanego w gronie rodziny?

Korzyści materialne

Jedną z głównych przyczyn, są bez wątpienia korzyści finansowe. Coraz częściej kobieta pełni funkcję współżywicielki rodziny, gdyż jej małżonek nie jest w stanie sam jej utrzymać. Dlatego musi ona pracować zawodowo, aby zabezpieczyć materialny byt swoim bliskim. Biorąc pod uwagę gospodarczą sytuację w naszym kraju, gdzie poziom płac jest stosunkowo niski, jedno źródło dochodu dla rodziny okazuje się niewystarczające. Można się zatem spodziewać, że czynnik ekonomiczny jeszcze długo będzie odgrywał decydującą rolę w podejmowaniu pracy przez kobiety. Nie zawsze jednak kobieta podejmuje pracę z konieczności. Innym powodem może być też chęć poprawienia statusu i poziomu życia rodziny. Kobieta ma wtedy na względzie dobro rodziny, przede wszystkim dobro dzieci, aby zapewnić im dobry start w życiu poprzez gruntowne wykształcenie i rozwijanie ich talentów i umiejętności. Liczba posiadanych dzieci także wpływa na motywy podejmowania pracy przez kobiety, im więcej dzieci posiada kobieta, tym większe znaczenie mają pieniądze, które uzyska pracując zawodowo.

Chęć samorealizacji i aspiracje zawodowe kobiet

Aspiracje zawodowe, chęć samorealizacji i wykorzystania umiejętności zdobytych w trakcie kształcenia to kolejny powód, dla którego kobiety pracują zawodowo.  Choć nadal większość kobiet główne korzyści z pracy upatruje w czynnikach finansowych, coraz częściej podkreślają one także takie pozytywy jak: kontakty z ludźmi, możliwość samorealizacji, podwyższenie poczucia własnej wartości, uzyskanie lepszej pozycji w rodzinie czy dobry przykład dla dzieci. Wiąże się to z tym, że duża liczba kobiet pracujących nie zrezygnowałaby z pracy w momencie gdyby mąż zarabiał tak dużo, że jej pensja nie byłaby konieczna do utrzymania rodziny. Jednym z powodów takiego stanu rzeczy jest zwiększająca się liczba kobiet z wyższym wykształceniem, powstające nowe uczelnie i szkoły umożliwiają dokształcanie się kobiet w różnych trybach i formach. Według danych z roku akademickiego 2005/2006 kobiety stanowiły w Polsce 56,5% ogółu studiujących osób[1]. Kobiety w trakcie studiów przywykły do pogłębiania swojej wiedzy, rozwijania zdolności i umiejętności, więc chcą to kontynuować w pracy zawodowej. Poza tym pragną także uzyskać zwrot kosztów, jakie poniosły za długoletnią naukę oraz osiągnąć z tego satysfakcję. Duży wpływ na motywy aktywności zawodowej kobiet ma pozycja, którą zajmowały w trakcie pierwszej pracy. Jeśli osiągnęły one satysfakcję z pracy zawodowej już na początku to będą chciały kontynuować i rozwijać swoją karierę w przyszłości. Jest to duża zachęta dla kobiet, aby pozostać na rynku pracy lub wrócić do niego zaraz po urodzeniu dziecka.

Praca zawodowa jako odskocznia od obowiązków domowych

Praca zawodowa jest dla wielu kobiet także formą odskoczni od codziennych obowiązków domowych, które wiążą się z rutyną a czasami nawet z nudą. Współczesna kobieta po 8-godzinnej pracy zawodowej wraca do domu i wykonuje obowiązki domowe. Jeśli zapytać ją, które z nich pochłaniają więcej energii, bez wahania wymieni te związane z pełnieniem roli żony, matki i gospodyni domowej. Kobiety w coraz większym stopniu cenią obowiązki związane z pracą zawodową, gdyż osiągają z nich większą satysfakcję niż z pracy domowej.  Dzieje się tak m.in. dlatego, że przez zmianę form życia towarzyskiego oraz warunków mieszkaniowych zmalała ranga gospodyni domowej. Umiejętności, którymi szczyciła się kiedyś pani domu np. doskonałe pieczenie, dziś straciły na wartości. Kobieta może w większym stopniu liczyć na uznanie i pochwałę właśnie w pracy. Dobrze wykonana praca niesie ze sobą perspektywę awansu, a ten z kolei wpływa na podniesienie poczucia własnej wartości. Ponadto żyjemy w czasach, kiedy wszystko przeliczane jest na pieniądze, praca, która nie daje ekwiwalentu pieniężnego nie cieszy się szacunkiem społeczeństwa.

Matka Polka czy bizneswoman?

Niektóre kobiety przeżywają jednak swego rodzaju konflikt wewnętrzny. Z jednej strony dążą do zdobycia satysfakcjonującej pracy, dzięki której wzrośnie ich poczucie własnej wartości. Z drugiej strony, gdy osiągają wymarzone, wysokie stanowiska zaczynają zastanawiać się czy aby są „prawdziwymi kobietami”. Zazdroszczą wtedy kobietom, które mają dzieci i realizują się jako tzw. matki Polki. Z kolei te matki Polki, znużone powtarzalnością i rutyną prac domowych zazdroszczą kobietom, które spełniły się na polu zawodowym. Współczesny świat został tak zorganizowany, że pełnienie jednej roli kobietom po prostu nie wystarcza. Mnogość form rozwoju, kształcenia i rozrywki wpływa na to, że kobiety chcą  w tym uczestniczyć. Jednak nadal odczuwają także wewnętrzną potrzebę macierzyństwa jako ich funkcji pierwotnej. Jedyną receptą dla kobiet jest konieczność bycia aktywnym w obu sferach: rodzinnej i zawodowej. Stoi zatem przed nimi trudne zadanie do wykonania, muszą tak ułożyć swoje życie, aby pogodzić obowiązki rodzinne z pracą zawodową.